Indonesielink.nl

Vulkanen in Indonesie

---

---

1. Vulkanisme

In Indonesië bevinden zich de meeste vulkanen ter wereld. Meer dan 400 vulkanen beheersen het beeld van de Indonesische eilanden, waarvan nog ca. 130 vulkanen actief zijn.
Indonesie maakt deel uit van de "Ring van Vuur" (Ring of fire). Dit is een ringvormige gebied rondom de Grote Oceaan, dat bestaat uit een keten van vulkanen. De Ring of fire loopt in een boog van Nieuw Zeeland, Indonesie, de Filippijnen, Japan, Rusland, Alaska, Californië, Mexico naar het uiterste zuiden van Chili. Als gevolg van de platentektoniek komen in dit gebied vulkanische uitbarstingen, aardbevingen en tsunami's regelmatig voor. Er komen hier namelijk in totaal 12 tektonische platen bij elkaar, waarbij de ene tektonische plaat onder de andere schuift.
Indonesie ligt op het breukvlak van de drie aardplaten, namelijk de Euraziatische plaat, de Indo-Australische plaat en de Pacifische plaat.


Ring of Fire

2. De Sundaboog

Een deel van de eilanden van Indonesië wordt ook wel de Soenda Eilanden genoemd. Daarbij wordt een opsplitsing gemaakt in de Grote en Kleine Sunda Eilanden. Tot de Grote Sunda eilanden behoren Borneo (Kalimantan), Java, Celebes en Sumatra. Onder de kleine Sunda-Eilanden (Nusa Tengarra) vallen onder andere Bali, Flores, Sumba (Soemba), Timor, Komodo, Lombok en Sumbawa (Soembawa).

Deze Sunda eilanden maken deel uit van de Indonesische Archipel of Sundaboog. Deze boog vormt de grens tussen de Indische Oceaan en de Grote Oceaan en is een zeer actief vulkanisch gebied. De Sundaboog ligt bij de grens tussen de Euraziatische en de Indo-Australische plaat. Hier schuift de oceanische korst van de Australische Plaat onder de Aziatische oceanische korst, waardoor vulkanisme een eilandenboog heeft gevormd.
Het landschap van de meeste eilanden wordt daardoor overheerst door de aanwezigheid van vele vulkanen. De bekendste vulkanen van de Sunda eilanden zijn:

1. Java: de vulkanen Bromo, Merapi, Kawah Ijen, vulkaan Mount Raung en Dieng Plateau.
2. Flores: de vulkaan Kelimutu, bekend om zijn drie verschillend gekleurde kratermeren.
3. Bali: de vulkaan Gunung Agung en Gunung Batur. Tegen de helling van de vulkaan Agung ligt de tempel Pura Besakih, de moedertempel van Bali.
4. Lombok: vulkaan Gunung Rinjani.
5. Sumba: vulkaan Wangga Meti.
6. Soembawa: vulkaan Tambora.
7. Sumatra: de vulkanen Talang (of Salasi, Sulasi), Merapi, Sinabung en Sibayak.
8. Krakatau: Deze vulkaan ligt in de straat Sundau tussen Java en Sumatra. Krakatau kwam in 1883 tot een zeer zware uitbarsting.

De kratermeer Toba op Sumatra is ooit ontstaan na een reusachtige vulkaanuitbarsting.
De strato vulkaan Merapi op Java is een van de actiefste vulkanen ter wereld en behoort ook tot de de meest gevaarlijke vulkanen van de wereld. De laatste vulkanische uitbarsting van Merapi was in het jaar 2006.


Bali vulkanen Java vulkanen Sumatra vulkanen


Toba Meer

3. Vulkaanuitbarstingen

Geregeld komt er een vulkaanuitbarsting in Indonesie voor. Hier volgt een opsomming van een aantal meest recente vulkaanuitbarstingen:

1. Op dinsdag 8 juni 2004 kwamen twee vulkanen in Indonesie tot uitbarsting, namelijk de Gunung Bromo op Java en de vulkaan Awu op Sulawesi.
2. Op 13 februari 2014 zorgde de Kelud op Java, na 7 jaar stilte, voor een evacuatie van 100.000 mensen.
3. Sinds september 2010 is de vulkaan Sinabung in het noorden van Sumatra weer actief. Op 1 februari 2014 vielen bij een vulkaanuitbarsting van Sinabung zestien doden en in november 2014 moesten bij een nieuwe uitbarsting ruim 20.000 bewoners van omliggende dorpen worden geevacueerd. De vulkaan Sinabung was voorheen al in november 2013 in korte tijd negen keer uitgebarsten.
4. In juli 2014 vertoonde de vulkaan Slamet op Midden Java verhoogde vulkanische activiteit met uitstoot van 700 tot 2.000 meter hoge aswolken en verergerde dit in september 2014.
5. Sinds maart 2015 vertoont de vulkaan Raung op oost-Java verhoogde activiteit. Op 9 juli 2015 kwam de vulkaan Mount Raung tot uitbarsting en werden alle vluchten van en naar Bali, Lombok en Oost Java ruim 3 dagen lang geannuleerd.
6. De vulkaan Rinjani (of Mount Rinjani) op het eiland Lombok spuwde sinds 1 november 2015 grote aswolken de lucht in. Deze uitbarsting van de Gunung Rinjani zorgde op 4 en 5 november 2015 voor problemen op de Indonesische eilanden Bali en Lombok. De internationale Balinese luchthaven Ngurah Rai en de luchthaven Selaparang op Lombok waren voor 2 dagen gesloten. Ook op 27 september 2016 kwam de vulkaan Rinjani weer tot een uitbarsting.
7. Op 21 mei 2016 kwam de vulkaan Sinabung op het eiland Sumatra tot uitbarsting. Hierbij kwamen onder meer gloeiendhete gaswolken vrij en kwamen 6 mensen om het leven. De Sinabung ontwaakte in 2010, na zo'n vierhonderd jaar te hebben geslapen. Sinds 2013 zijn er verschillende uitbarstingen geweest. In 2014 kwamen zestien mensen om het leven bij een eruptie. Het gebied binnen een straal van 5 kilometer rondom de vulkaan is sinds eind oktober 2014 onveilig verklaard vanwege de grote risico's op hete aswolken, lava, en ander vulkanisch materiaal dat vrijkomt bij een eruptie.
8. Sinds begin september 2017 is de vulkaan Gunung Agung op het eiland Bali weer actief. De laatste uitbarsting van de vulkaan Agung was in 1963, waarbij meer dan 1.700 mensen om het leven kwamen.
9. Op 22 december 2018 kwam de Anak Krakatau tot uitbarsting. Dit veroorzaakte een onderzeese aarverschuiving en een tsunami in de Straat van Soenda. Hierbij kwamen aan de Westkust van Java meer dan 430 mensen om het leven.

Recente vulkaanuitbarstingen in Indonesië hebben laten zien dat deze zorgden voor het instellen van lokale veiligheidszones en ernstige verstoring van het vliegverkeer. Kijk daarom altijd even naar het actuele reisadvies voor Indonesie over de laatste ontwikkelingen of gebeurtenissen.

4. Excursies naar vulkanen

De vulkanen zorgen niet alleen voor een zeer vruchtbare grond, maar ook voor de meest fantastische panorama's. Het is mogelijk om enkele vulkanen en vulkanische gebieden te beklimmen of te bezoeken. Tijdens de tocht naar zo'n vulkaan maak je kennis met de lava, as, stoom en zwavel. Zo biedt de Keli Mutu op het eiland Flores vanaf de kraterrand een prachtig uitzicht op drie kratermeren. Bij de Bromo vulkaan op Java krijg je een indrukwekkende maanlandschap te zien en stoot de Bromo nog regelmatig rookpluimen de lucht in. Op het Dieng Plateau komen op diverse plaatsen de stank van rotte eieren tegemoet.
De vulkaan Gunung Rinjani op Lombok maakt onderdeel uit van een grote natuurpark. Je kunt wandeltochten van 3 tot 6 dagen ondernemen om de bijzondere natuur, watervallen, grotten, Sasak-dorpen en de kratermeer Segara Anak te bezichtigen.
De Kawah Ijen (of Ijen vulkaan) op het eiland Java is met name bekend vanwege de zwavelwinning die er plaatsvindt. Mocht je de Kawah Ijen willen bezoeken, houdt er rekening mee dat dit een zeer steile klim omhoog en later weer een steile afdaling naar beneden is. Doe dit niet zonder gids en neem een gasmasker mee voor de zwaveldampen. Deze kunnen zeer heftig zijn.

---

5. Meer informatie over vulkanen en vulkanisme in Indonesië

---